หน่วยที่ 2
ขั้นตอนการออกแบบลวดลาย
การออกแบบลวดลายเป็นการออกแบบที่หล่อหลอมเอาประสบการณ์ ความคิด จินตนาการ องค์ประกอบทางศิลปะเข้าด้วยกัน โดยใช้กรรมวิธีที่แตกต่างกันออกไปตามลักษณะของงานและเนื่องจากการออกแบบลวดลาย ถูกนำไปใช้ตกแต่งให้ผลงานมีคุณค่าหรือมีมูลค่าเพิ่มขึ้นตามเป้าหมายที่วางไว้ ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีข้อมูลพื้นฐานของพื้นที่ ตำแหน่ง ขนาดและความสนใจของกลุ่มเป้าหมายที่จะนำลวดลายไปใช้ อาจจะเป็นกลุ่มเล็กๆ เฉพาะกลุ่มหรือไม่จำกัดกลุ่มเป้าหมาย การวิเคราะห์ให้รู้ถึงสิ่งที่เกี่ยวข้องต่างๆ จะทำให้ลวดลายที่ออกแบบขึ้นมาประสบผลสำเร็จเป็นไปตามวัตถุประสงค์ ซึ่งขั้นตอนที่สำคัญในการออกแบบลวดลายจะประกอบไปด้วย
ขั้นศึกษาข้อมูลเป็นขั้นตอนในการรวบรวมข้อมูลทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหาเรื่องราวสภาพเศรษฐกิจและสังคม ขนบธรรมเนียมประเพณี ลักษณะของพื้นที่และในด้านอื่นๆที่จำเป็นต้องนำมาศึกษา เพื่อเป็นข้อมูลในการออกแบบ โดยข้อมูลที่ได้รับทั้งหมดต้องถูกต้อง ไม่ผิดเพี้ยนไปจากความเป็นจริง แต่ในบางกรณีอาจจะมีความจำเป็นต้องให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการออกแบบลวดลายถ้าลวดลายเหล่านั้นมีจุดประสงค์ เพื่อเป็นสาธารณสมบัติ การใช้แบบสอบถามหรือใช้ประชาพิจารณ์ จะช่วยป้องกันมิให้เกิดข้อขัดแย้งขึ้นในชุมชนได้
ขั้นจินตนาการเป็นขั้นที่ต้องแปลข้อมูลออกมาเป็นรูปธรรม ในลักษณะของลวดลาย ตามผลจากการศึกษาข้อมูล เพื่อให้ได้ลวดลายใหม่ และสามารถนำไปใช้ได้ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้เป็นการร่างแบบขึ้นมาอย่างง่ายๆ หลายๆแบบ เพื่อใช้เป็นตัวเลือกในการค้นหาลวดลายที่ดีที่สุด
ภาพตัวอย่างการออกแบบลวดลายขั้นจินตนาการ
ขั้นออกแบบเป็นขั้นตอนที่นำภาพร่างจากการจินตนาการมาออกแบบโดยแสดงรายละเอียดที่ชัดเจนขึ้นของลวดลายและสีสัน ดังนั้นขั้นตอนนี้จึงเป็นขั้นตอนที่สมบูรณ์สามารถมองเห็นลวดลายที่ชัดเจนได้ โดยอาจจะทำไว้หลายๆแบบเพื่อการคัดสรรให้ได้ลวดลายที่ดีที่สุด
ภาพตัวอย่างการออกแบบลวดลายขั้นออกแบบ
ขั้นประเมินผลงานเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะทำให้รู้ถึงผลตอบรับที่เกิดขึ้น จากการนำเสนอลวดลายออกไปสู่สังคมว่าประสบผลสำเร็จหรือล้มเหลว ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การทำแบบสอบถาม การวิจัย การประกวดผลงานตามหัวข้อที่กำหนด
ภาพตัวอย่างการออกแบบลวดลายขั้นประเมินผล
การออกแบบลวดลาย นักออกแบบมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีความรู้ ความเข้าใจในองค์ประกอบต่างๆทางศิลปะอย่างลึกซึ้ง เนื่องจากลวดลายที่ผ่านกระบวนการต่างๆ แล้วล้วน เกิดขึ้นจากการนำองค์ประกอบเหล่านี้มาจัดวางให้เหมาะสม ซึ่งในการออกแบบลวดลายมีองค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
เส้นเป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่สุด ลวดลายทุกชนิดมีพื้นฐานมาจากการใช้เส้นแทบทั้งสิ้น ไม่ว่าจะใช้กรรมวิธีใดๆสร้างสรรค์ผลงานขึ้นมา เส้นจะประกอบอยู่กับลวดลายทุกชนิดและทุกประเภทลวดลายบางชนิดอาจจะใช้เส้นเพียงอย่างเดียวในการออกแบบลวดลายขึ้นมา
เกิดจากนำเส้นมาประกอบกันจนเป็นรูปร่างขึ้นมา เพื่อนำไปใช้งานตามวัตถุประสงค์ เช่น รูปร่างเรขาคณิต รูปร่างธรรมชาติ รูปร่างอิสระ
เป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้ลวดลายมีความสวยงาม สดใส สะดุดตา ช่วยสร้างความน่าสนใจกับลวดลายนั้นได้มากขึ้น แต่ทั้งนี้การจะเลือกใช้ให้เหมาะสมว่าจะใช้สีแบบใด ลักษณะไหน เช่น สีกลมกลืน สีตรงข้าม หรือ เน้นจุดใดจุดหนึ่งของลวดลายก็ขึ้นอยู่กับรูปแบบของลวดลาย และประสบการณ์ของผู้ออกแบบ
องค์ประกอบทางศิลปะทั้ง 3 ชนิด เป็นเพียงส่วนหนึ่งขององค์ประกอบทั้งหมด ที่นำมาใช้ออกแบบลวดลาย ซึ่งอาจจะใช้องค์ประกอบอื่นๆบ้างก็ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ออกแบบและกรรมวิธีในการสร้างสรรค์ลวดลาย เส้น รูปร่าง และสี ล้วนแล้วแต่มีอิทธิพลต่อความรู้สึกในการมองเห็นและอิทธิพลต่อจิตใจของมนุษย์ ที่ทำให้เกิดการจินตนาการผลงานออกมาได้อย่างมากมายในงานศิลปกรรมทุกสาขา
การออกแบบคือการนำเอาประสบการณ์ ความคิด จินตนาการ องค์ประกอบทางศิลปะเข้าด้วยกัน โดยใช้กรรมวิธีการที่แตกต่างกันออกไปตามลักษณะของงาน ซึ่งสามารถจำแนกขั้นตอนที่สำคัญในการออกแบบลวดลายออกเป็น 4 ขั้นตอนคือ
1. ขั้นศึกษาข้อมูลเป็นขั้นตอนในการรวบรวมข้อมูลทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหาเรื่องราวสภาพเศรษฐกิจและสังคม ขนบธรรมเนียมประเพณี ลักษณะของพื้นที่และในด้านอื่นๆที่จำเป็นต้องนำมาศึกษา เพื่อเป็นข้อมูลในการออกแบบ โดยข้อมูลที่ได้รับทั้งหมดต้องถูกต้อง ไม่ผิดเพี้ยนไปจากความเป็นจริง ทั้งนี้ก็เพื่อจะช่วยป้องกันมิให้เกิดข้อขัดแย้งขึ้นในชุมชนได้
2. ขั้นจินตนาการเป็นขั้นที่ต้องแปลข้อมูลออกมาเป็นรูปธรรม ในลักษณะของลวดลาย ตามผลจากการศึกษาข้อมูล เพื่อให้ได้ลวดลายใหม่ และสามารถนำไปใช้ได้ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้ง
3. ขั้นออกแบบเป็นขั้นตอนที่นำภาพร่างจากการจินตนาการมาออกแบบโดยแสดงรายละเอียดที่ชัดเจนขึ้นของลวดลายและสีสัน ดังนั้นขั้นตอนนี้จึงเป็นขั้นตอนที่สมบูรณ์สามารถมองเห็นลวดลายที่ชัดเจนได้ โดยอาจจะทำไว้หลายๆแบบเพื่อการคัดสรรให้ได้ลวดลายที่ดีที่สุด
4. ขั้นประเมินผลงานเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะทำให้รู้ถึงผลตอบรับที่เกิดขึ้น จากการนำเสนอลวดลายออกไปสู่สังคมว่าประสบผลสำเร็จหรือล้มเหลว ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การทำแบบสอบถาม การวิจัย การประกวดผลงานตามหัวข้อที่กำหนด
องค์ประกอบของการออกแบบลวดลาย มีองค์ประกอบอยู่ 3 ส่วนคือ เส้น รูปร่าง สี ซึ่งองค์ประกอบทางศิลปะทั้ง 3 ชนิด เป็นเพียงส่วนหนึ่งขององค์ประกอบทั้งหมด ที่นำมาใช้ออกแบบลวดลาย ซึ่งอาจจะใช้องค์ประกอบอื่นๆบ้างก็ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ออกแบบและกรรมวิธีในการสร้างสรรค์ลวดลาย เส้น รูปร่าง และสี ล้วนแล้วแต่มีอิทธิพลต่อความรู้สึกในการมองเห็นและอิทธิพลต่อจิตใจของมนุษย์ ที่ทำให้เกิดการจินตนาการผลงานออกมาได้อย่างมากมายในงานศิลปกรรมทุกสาขา
1. จงเรียงลำดับขั้นตอนการออกแบบ ต่อไปนี้
2. จงเลือกคำตอบที่ถูกต้อง โดยคลิกที่ปุ่มสี่เหลี่ยมหน้าคำตอบ (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) แล้วกด Check Answers เพื่อตรวจคำตอบ
|
|
|
|
|
|
(คะแนนเต็ม 18 คะแนน)
ข้อ 1
ให้นักศึกษาคลิกเม้าส์เลือกตัวอักษรที่ตรงกับคำตอบด้านขวามือ
ข้อ 2
ให้จับคู่ข้อความที่สัมพันธ์ เกี่ยวกับองค์ประกอบในการออกแบบลวดลาย (โดยคลิกเม้าส์ที่ปุ่ม v และเลือกตัวอักษรที่ตรงกันกับคำตอบด้านขวามือ)
ข้อ 3
อ่านคำและเลือกคำตอบที่ถูกต้อง
ข้อ 4
อ่านคำและเลือกคำตอบที่ถูกต้อง
ข้อ 5
อ่านคำและเลือกคำตอบที่ถูกต้อง
ข้อ 6
อ่านคำและเลือกคำตอบที่ถูกต้อง
|
การพิมพ์รายงานผลการเรียน คลิกเม้าส์และพิมพ์ชื่อของนักศึกษาลงในช่องสี่เหลี่ยมสีขาว และเลือกปุ่มตามต้องการ Email Score.........................ส่งอีเมล์คะแนนแบบฝึกหัด Print Certificate....................พิมพ์ใบประกาศนียบัติ (ต้องผ่านเกณฑ์ 80% จึงจะพิมพ์ได้) Print Score Summary...........พิมพ์ใบรายงานผลคะแนนแบบฝึกหัด |
